Anatomie van de nagel: deel 6, nagels en leeftijd

Als nagelstylist is kennis van de natuurlijke nagel ontzettend belangrijk. Begrip van de anatomie (hoe je nagel in elkaar zit), pathologie (ziektes) en de functie van de nagel zijn de basis voor een goede nagelstylist. Wanneer je hier meer over weet, kan je hier namelijk ook naar handelen, behandelingen aanpassen en waar nodig doorverwijzen naar een ander discipline zoals een pedicure of dermatoloog. In deel 6 gaan we dieper in op de relatie tussen iemands leeftijd en de nagels.

Iemands leeftijd kan van invloed zijn op zowel vinger- als teennagels. De nagels van een baby zien er immers anders uit dan die van een volwassen vrouw of een bejaarde man. Door de jaren heen kunnen de (uiterlijke) kenmerken van de nagels veranderen. Zo kan de structuur, dikte en het oppervlak veranderen. 

Baby’s

Bij de geboorte is soms sprake van ingroei van de distale nagelrand in het nagelbed. Je ziet dit vooral bij de grote tenen. Dit komt omdat de nagel tijdens de ontwikkeling niet niet voorbij het uiteinde van het nagelbed is gegroeid. Bij meer dan 90% van de baby’s kunnen op de leeftijd van acht tot negen weken lijnen van Beau worden gezien. Dit komt door de tijdelijke groeistoornis in de nagelmatrix tijdens de geboorte. Het wordt na zes tot acht weken zichtbaar als de nagelplaat onder de proximale nagelplooi uit groeit.

Kinderen 

De nagelplaat is op heel jonge leeftijd relatief dun. De nagelplaat kan daardoor een holle vorm aannemen. Bij kinderen tot vijf jaar is het vrij normaal dat er oppervlakkige afschilfering van keratine lamellen van de nagelplaat voorkomt (onychoschisis lamellaris). Dat is goed zichtbaar aan de duimnagel als het kind duim zuigt. Maar het kan ook aan de teennagels voorkomen. 

Veroudering 

Tijdens de veroudering neemt de groeisnelheid van de nagels af en verandert de structuur van de nagels. Men vermoedt dat de bloedvoorziening, en dus de toevoer van voedingsstoffen en zuurstof naar de matrix en het nagelbed, vermindert. Daarnaast speelt UV-licht waarschijnlijk een rol. Door veroudering in de nagelmatirx en het nagelbed wordt de aanmaak van de nagelplaatcellen minder. Hierdoor wordt de nagelplaat dunner en brozer . Ongeveer 19% van de vouwen onder de 60 jaar heeft last van broze nagels, tegen 35% van de vrouwen boven de 60 jaar.

Oppervlak

Met toenemende leeftijd worden de nagels bleker, doffer en minder doorschijnend tot zelfs ondoorzichtig. Ook kunnen ze wit worden. Ook ontstaan er groeven in de lengterichting van de nagelplaat. Normaal gesproken hebben de nagels een glad oppervlak. De nagels kunnen ruw zijn (trachyonychia) met splijten. In broze nagels kan onychoschizia of onychorrhexis ontstaan. Onychoschizia ontstaat omdat de nagelplaatcellen niet meer goed aan elkaar verankeren. Hierdoor ontstaat transversale splijting van de laterale en distale randen van de nagelplaat.

Bij onychorrhexis ontstaat verdikking in de lengterichting en meerdere spleten die leiden tot driehoekige fragmenten aan de vrije rand. Oudere nagels kunnen bleek, dof en ondoorzichtig lijken, met een kleur die varieert van wit (leuconychia) of geel tot bruin of grijs.

Vorm

Ook de vorm van de nagel verandert. De nagels hebben meestal een verhoogde transversale kromming en een verminderde longitudinale kromming. Afplatting van de nagelplaat (platyonychia), lepelen (koilonychia) en pincher nagels worden vaker gezien bij ouderen. Nagels bij ouderen zijn ook gevoeliger voor loslating aan de vrij rand (onycholyse). Dit komt omdat de verankering van de nagelplaat aan het nagelbed in de onychodermale band steeds minder sterk wordt. Door onycholyse is het nagelapparaat gevoeliger voor infectie. Infecties, niet alleen van het nagelbed en de nagelplaat komen vaker voor. Ook lijden ouderen vaker aan paronychia.

Dit artikel is onderdeel uit een reeks artikelen over de anatomie van de nagel. Bekijk hieronder de andere artikelen. 

• Anatomie van de nagel: deel 1
• Anatomie van de nagel: deel 2, de nagelplaat
• Anatomie van de nagel: deel 3, het nagelbed
• Anatomie van de nagel: deel 4, nagelmatrix 
• Anatomie van de nagel: deel 5, de nagelplooi en nagelriem
• Anatomie van de nagel: deel 6, nagels en leeftijd
• Anatomie van de nagel: deel 7, nagelafwijkingen

Deze reeks is tot stand gekomen met dank aan dermatoloog en nagelexpert Annemie Galimont.