Acrylaten: een gevaar voor de longen of niet?

Zijn de acrylaten die in kunstnagelproducten zitten schadelijk voor de nagelstylist? Volgens longarts Jos Rooijackers lopen nagelstylisten een risico op het ontwikkelen van astma. ‘Maar hoe groot dat risico is, is nooit goed onderzocht’, zegt Rooijackers. De stoffen die astma kunnen veroorzaken zijn de zogenaamde acrylaten. ‘Het gaat dan om de meth-, di- en cyanoacrylaten.’

Jos Rooijackers is longarts en is werkzaam bij het Nederland Kenniscentrum Arbeid en Longaandoeningen (NKAL). Dit centrum heeft als doel de zorg te verbeteren voor werknemers met een arbeidsgerelateerde longaandoening of die dat risico lopen. Het NKAL is gespecialiseerd in onderzoek op dit gebied, maar het multidisciplinaire team stelt ook diagnoses.

Inhalatieallergie

Binnen de nagelbranche is er veel discussie over de risico’s die stylisten lopen tijdens hun werk. Eén van de risico’s is het ontwikkelen van een contactallergie door acrylaten. Bij een contactallergie ontstaat er een overgevoeligheidsreactie van de huid. Meer daarover kan je lezen in dit interview met professor Rustemeyer. ‘De contactallergie moeten we niet verwarren met de allergie die hooikoortsachtige klachten veroorzaakt.’

Allergisch beroepsastma

Deze inhalatieallergie kan, net als de contactallergie, worden veroorzaakt door acrylaten. ‘Dat noemen we een allergisch beroepsastma’, zegt Rooijackers. Dit werkt eigenlijk hetzelfde als een allergie voor pollen of voor katten. ‘Die stofjes zijn allergenen en kunnen astma veroorzaken.’ Het maakt daarbij niet uit hoe groot die stofjes zijn. ‘De pollen in de lucht zijn ook groot, maar die komen ook echt niet terecht in de long.’ Het gaat hierbij dus niet om fijnstof.

De damp van acrylaten

Volgens Rooijackers schuilt het grootste gevaar in de actieve acrylaten. Als nagelstylist kom je in aanraking met deze actieve stofjes tijdens het aanbrengen van bijvoorbeeld gel- of acrylproducten. ‘De deeltjes komen dan vrij in een dampvorm en dat kan in de slijmvliezen terecht komen.’ Dit kan vervolgens astma veroorzaken. Bij het vijlen van de kunstnagel, komen deeltjes van het uitgeharde product vrij. Dit is volgens Rooijackers minder schadelijk dan de nog niet uitgeharde stof.

Klachten

Als je als nagelstylist klachten krijgt zoals kortademigheid en een piepende ademhaling is dat volgens Rooijackers een signaal. Dit kan een teken van astma zijn. ‘Dat kan je in meer of mindere mate hebben. Bij zware astma gebeurt er iets in de longen dat je niet meer goed krijgt en waardoor medicijnen niet goed meer werken.’ Rooijackers verwacht dat dit niet vaak voorkomt als gevolg van het vak, ‘maar degene die het heeft, is wel de pineut.’

Irritatie voor de stof

Ben je snel overgevoelig voor producten of heb je andere allergieën? Dan loop je een groter risico om allergisch te worden voor acrylaten en zo astma te ontwikkelen. Je kunt ook klachten ervaren die op astma lijken terwijl je dat niet hebt. Dat kan een irritatie van de stoffen zijn. ‘Dat is niet schadelijk voor de gezondheid en de klachten verdwijnen weer als je stopt met werken.’ Het is eigenlijk alleen vervelend voor jezelf. Nagelstylisten die astma hebben, kunnen op hun beurt juist weer meer last hebben van een irritatie van de stoffen. Het kan de astma als het ware opwekken.

Naast astma wordt er vaak ook gedacht dat nagelstylisten een verhoogd risico lopen op het ontwikkelen van COPD. ‘Dat is absoluut niet zo, maar het wordt vaak verkeerd geïnterpreteerd.’ In een aantal onderzoeken onder nagelstylisten is naar klachten zoals benauwdheid en chronische hoest gevraagd. ‘Die nagelstylisten hebben dan COPD-achtige klachten, maar helemaal geen officiële diagnose. Zo’n diagnose kan je alleen stellen door een longfunctieonderzoek.’

Geen stoflongen

Daarnaast wordt het risico van nagelstylisten vaak vergeleken met andere beroepsgroepen. ‘Een edelsteensmid en een mijnwerker lopen echt een heel ander risico dan een nagelstylist. Deze mensen krijgen echt stoflongen en daar hoef je als nagelstylist niet bang voor te zijn.’ Wat er bij de nagelstylist vrijkomt aan stoffen, is onder te verdelen in een aantal groepen. Allereerst is er het natuurlijke materiaal dat vrijkomt tijdens het opruwen van de natuurlijke nagel. ‘Dat is keratine en is vrij stoffelijk.’ In dit vijlsel kunnen wel bacteriën en schimmels zitten. ‘Maar voor de gezonde nagelstylist hoeft dat geen probleem te zijn.’

Daarnaast komt er vijlsel vrij van het kunstnagelproduct. Volgens Rooijackers gaat het vooral om grof stof. ‘Er wordt gesproken over fijnstof, maar die resultaten die ik zie in de literatuur vind ik niet zo spannend. Ik schat het risico vooralsnog laag in.’ Hij kaart daarbij aan dat de samenstelling van fijnstof een rol speelt. ‘Fijnstof is een verzamelnaam. De samenstelling is altijd anders, het is een hele globale term. Bij nagelstylisten is dat meestal het vijlsel van nagels, maar daar zie ik geen groot risico in.’

Risico verlagen

Wil je zo min mogelijk risico lopen? Jos Rooijackers legt in dit artikel meer uit over de maatregelen die je kan treffen in de nagelsalon. Wil je op de hoogte blijven van het laatste nieuws op Nailed It? Schrijf je dan in voor onze tweewekelijkse nieuwsbrief.